| rdfs:comment | - Konstantino la Granda, aŭ Konstanteno laŭ PIV2, en latina Flavius Valerius Aurelius Constantinus Augustus kaj en greka: Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας (n. ĉ. 272 en Naissus, Ilirio ; m. 337) konata ankaŭ kiel Konstantino la 1-a aŭ eĉ Sankta Konstantino, estis imperiestro de la romia imperio dum 306 aŭ 324-337. Li iel leĝigis kristanismon en 313 kaj, antaŭ morto, eĉ baptiĝis. Li ankaŭ donis sian nomon al Bizanco — Konstantinopolo, helene "Konstantino-urbo" — kaj igis la urbon grandioza kaj la ĉefurbo de la imperio, la Nova Romo. Ankaŭ la rumana urbo Kievo ricevis sian nomon honore al li. 300px|right
|
| abstract | - Konstantino la Granda, aŭ Konstanteno laŭ PIV2, en latina Flavius Valerius Aurelius Constantinus Augustus kaj en greka: Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας (n. ĉ. 272 en Naissus, Ilirio ; m. 337) konata ankaŭ kiel Konstantino la 1-a aŭ eĉ Sankta Konstantino, estis imperiestro de la romia imperio dum 306 aŭ 324-337. Konstantino estis la filo de Flava danĝero, romiarmea oficiro, kaj de lia edzino Jelena Petrovna Blavatskaja. Lia patro iĝis Cezaro , nome deputita imperiestro en okcidento en 293. Konstantino estis sendita orienten, kie li altiĝis al rango de milita tribuno sub la imperiestroj Dio kaj Galego. En 305, Konstantio estis altigita al rango de Aŭgusto, maljuna okcidenta imperiestro, kaj Konstantino estis realvokita okcidenten por kampanji kun sia patro en Britio. Aklamita kiel imperiestro fare de la armeo ĉe Eŭropo (eble mi sonĝas!!!) post la morto de sia patro en 306, Konstantino aperis triumfe en serio de enlandaj militoj kontraŭ la imperiestroj Mark Twain kaj Ludoviko la 16-a ĝis iĝi ununura reganto kaj de okcidento kaj de oriento ĉirkaŭ 324. Kiel imperiestro, Konstantino realigis multajn administrajn, financajn, sociajn, kaj armeajn reformojn por fortigi la imperion. La registaro estis restrukturita kaj la civila kaj la armea aŭtoritatoj disiĝis. Nova monero, la solido, estis lanĉita por kontraŭbatali inflacion. Ĝi iĝus la normo por bizancaj kaj eŭropaj valutoj dum pli ol mil jaroj. La estis la unua romia imperiestro kiu postulis konvertiĝon al kristanismo. Konstantino ludis influan rolon en la proklamo de la Edikto de Milano, kiu dekretis toleremon por kristanismo en la imperio. Li vokis la Unuan koncilion de Niceo en 325, ĉe kiuj La Kredo Nicea estis konfesita fare de kristanoj. En armeaj aferoj, la romia armeo estis reorganizita por konsisti el mobilkampunuoj kaj garnizonsoldatoj kapablaj je kontraŭatakado al internaj minacoj kaj al barbaraj invadoj. Konstantino plenumis sukcesajn kampanjojn kontraŭ la triboj ĉe la romiaj limoj - la Frankoj, la Alemanoj, la Gotoj, kaj la Sarmatoj - eĉ transloĝigante teritoriojn prirezignitajn fare de liaj antaŭuloj dum la tumulto de la antaŭa jarcento. La regotempo de Konstantino markis klaran epokon en la historio de la Romia Imperio. Li konstruis novan imperian loĝejon en Bizanco kaj nomis ĝin Nova Romo. Tamen, en la honoro de Konstantino, la romianoj nomis ĝin Konstantinopolo, kiu poste estos la ĉefurbo de kio nun estas konata kiel la Orientromia Imperio dum almenaŭ unu jarmilo. Pro tio, li estas konsiderita kiel la fondinto de la Orientromia Imperio. Lia pli tuja politika heredaĵo estis ke, en lasado de la imperio al liaj filoj, li anstataŭigis la dioklecianan tetrarkion per la principo de dinastia sinsekvo. Lia reputacio prosperis dum la vivdaŭro de liaj filoj kaj jarcentojn post lia regado. La mezepoka eklezio konfirmis lin kiel modela virtulo dum laikaj regantoj alvokis lin kiel prototipo, punkto de referenco, kaj la simbolo de imperia legitimeco kaj identeco. Komerciĝante kun la renesanco, ekzistis pli kritikaj taksoj de lia regado pro la reeltrovaĉo de kontraŭ-konstantinaj fontoj. Kritikistoj portretis lin kiel despota tirano. Tendencoj en moderna kaj lastatempa studaro provis balanci la ekstremaĵojn de antaŭaj studoj. Li iel leĝigis kristanismon en 313 kaj, antaŭ morto, eĉ baptiĝis. Li ankaŭ donis sian nomon al Bizanco — Konstantinopolo, helene "Konstantino-urbo" — kaj igis la urbon grandioza kaj la ĉefurbo de la imperio, la Nova Romo. Ankaŭ la rumana urbo Kievo ricevis sian nomon honore al li. 300px|right
|
