| rdfs:comment | - Wojciech Witold Jaruzelski (Kurów, 6 juli 1923) was een Pools generaal en politicus. Jaruzelski werd geboren in een lagere adellijke familie. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd hij samen met zijn vader door de Sovjets verbannen naar Siberië, alwaar zijn vader in Biejsk door ontberingen kwam te overlijden. Vanaf 1943 vocht hij als officier in in het zojuist opgerichte Eerste Poolse Leger, dat deel uitmaakte van het Rode Leger, in de opmars naar Berlijn.
- Wojciech Jaruzelski (właśc. Światły Generał Wojciech Jaruzelski Herbu Ślepowron, pseudonim „Spawacz”, znany jeszcze jako TW „Wolski”, ur. 6 lipca 1923 r. w Kurowie, zm. 25 maja 2014 w Warszawie) – generał armii, polityk PZPR, wybitny mąż stanu (wojennego). Choć nieoficjalnie nazywany jest ślepowronem w związku z Wojskową Radą Obalenia Narodowego (w skrócie WRON), która przejęła władzę w komunistycznym burdelu po wprowadzeniu stanu wojennego, a ślepo, ponieważ koledzy w młodości przebili mu oczy. Ciągle broniony przez Michnika i powszechnie kochany przez Lechię Gdańsk.
- right Gen. Wojciech Witold Jaruzelski (ur. 6 lipca 1923 w Kurowie, zm. 25 maja 2014 w Warszawie) – prezydent Polski w latach 1989-1990, emerytowany generał Wojska Polskiego, aktywny działacz polityczny w łonie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wojciech Jaruzelski urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się na Litwie, następnie został deportowany na Syberię. Nie dostał się do armii polskiej w ZSRR formowanej przez gen. Władysława Andersa, wstąpił do wojska organizowanego przez komunistyczny Związek Patriotów Polskich.
|
| abstract | - Wojciech Witold Jaruzelski (Kurów, 6 juli 1923) was een Pools generaal en politicus. Jaruzelski werd geboren in een lagere adellijke familie. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd hij samen met zijn vader door de Sovjets verbannen naar Siberië, alwaar zijn vader in Biejsk door ontberingen kwam te overlijden. Vanaf 1943 vocht hij als officier in in het zojuist opgerichte Eerste Poolse Leger, dat deel uitmaakte van het Rode Leger, in de opmars naar Berlijn. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij lid van de Poolse Communistische Partij. Hij vervolgde tevens zijn militaire opleiding en werd generaal. Binnen de communistische partij (sinds de jaren vijftig de Poolse Verenigde Arbeiderspartij (PZPR) genaamd) werd hij directeur van de politieke afdeling van de strijdkrachten. Later was hij onderminister van Defensie. In 1956 werd hij bevorderd tot generaal en in 1964 werd hij lid van het Centraal Comité van de PZPR. In 1968 werd Jaruzelski minister van Defensie en sanctioneerde de inval van de Warschaupact-troepen in Tsjecho-Slowakije. In 1970 kreeg hij zitting in het Politbureau van de partij. In februari 1981 werd hij premier. Op 13 december 1981 werd Jaruzelski voorzitter van de militaire junta die de noodtoestand afkondigde. Dit was de eerste door communisten beheerste militaire junta in een communistisch land. Jaruzelski werd tevens eerste secretaris van de Poolse Verenigde Arbeiderspartij. De vakbond Solidarność van Lech Wałęsa werd verboden en hervormingen werden teruggedraaid. In 1984 werd de oppositionele priester Jerzy Popiełuszko door de politie vermoord. Ondanks deze excessen begon Jaruzelski de samenleving te liberaliseren en in 1986 verleende de junta amnestie aan de politieke gevangenen. Jaruzelski wilde hervormingen binnen het systeem, maar wees op de noodzaak van de rol van de Poolse Verenigde Arbeiderspartij. In 1985 werd Jaruzelski voorzitter van de Poolse Staatsraad (= staatshoofd) en werd de staat van beleg opgeheven. Hoewel Jaruzelski zijn gezag probeerde te doen gelden, werd het duidelijk dat zijn invloed niet verder reikte dan Warschau en omstreken. In de rest van het land had de regering haar greep verloren. In de zomer van 1988 vonden er ronde-tafelconferenties plaats tussen de regering en de oppositie (Solidarnosc, Walesa). Resultaat van deze ronde-tafelconferenties was de legalisering van vakbonden en sinds 1989 werd de vorming van partijen toegestaan. Jaruzelski presenteerde een nieuwe grondwet die door zowel de communistische partij als door Solidariność werd aanvaard. De communisten zouden in ieder geval recht hebben op de helft + 1 zetel in de Sejm (parlement). Bij de vrije verkiezingen van 1989 won weliswaar Solidarność en verloor de communistische PZPR gigantisch, de laatste bleef een meerderheid aan zetels bezetten. Jaruzelski werd door het parlement tot president van de Poolse Volksrepubliek gekozen en trad af als eerste secretaris van de Poolse Verenigde Arbeiderspartij. Hij zegde tevens zijn partijlidmaatschap op en was nu dus een partijloos president. In 1990 werd Polen een republiek en verkreeg een democratische grondwet. Aan nieuwe presidentsverkiezingen nam Jaruzelski geen deel, en Lech Wałęsa, de voorzitter van Solidarność, werd tot president van de republiek gekozen.
- right Gen. Wojciech Witold Jaruzelski (ur. 6 lipca 1923 w Kurowie, zm. 25 maja 2014 w Warszawie) – prezydent Polski w latach 1989-1990, emerytowany generał Wojska Polskiego, aktywny działacz polityczny w łonie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wojciech Jaruzelski urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się na Litwie, następnie został deportowany na Syberię. Nie dostał się do armii polskiej w ZSRR formowanej przez gen. Władysława Andersa, wstąpił do wojska organizowanego przez komunistyczny Związek Patriotów Polskich. W latach 1945-1947 Wojciech Jaruzelski brał udział w zwalczaniu niepodległościowego podziemia oraz partyzantki ukraińskich nacjonalistów. W 1947 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, co przyczyniło się do jego błyskawicznego awansu w strukturach Ludowego Wojska Polskiego. W latach 1960-1965 był szefem Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego, 1965-1968 szefem Sztabu Generalnego, a równocześnie od 1962 do 1968 wiceministrem obrony narodowej. Wojciech Jaruzelski w 1964 roku został członkiem Komitetu Centralnego PZPR. W 1968 został ministrem obrony narodowej. Po objęciu funkcji I Sekretarza KC PZPR przez Edwarda Gierka został członkiem Biura Politycznego KC PZPR, a w 1981 stanął na czele rządu; w tym samym roku został także I Sekretarzem KC PZPR. 13 grudnia 1981 r. wprowadził stan wojenny i stanął na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. W 1985 ustąpił ze stanowiska premiera i objął funkcję przewodniczącego Rady Państwa. W 1989 roku, w wyniku zmian zachodzących w ZSRR oraz obaw przed wybuchem niezadowolenia społecznego zdecydował się na rozmowy Okrągłego Stołu, w trakcie których uzgodniono m.in. przywrócenie urzędu prezydenta. W 1989 r. został wybrany (większością jednego głosu) przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta RP. Był jedynym zgłoszonym kandydatem. Urząd pełnił do grudnia 1990 roku, do wyboru na stanowisko prezydenta RP Lecha Wałęsy. W ostatnich latach Wojciech Jaruzelski był sądzony w wielu procesach karnych wyjaśniających pacyfikacje strajków robotniczych w latach 1976-1981. Jako byłemu prezydentowi RP Jaruzelskiemu z urzędu przysługiwała emerytura prezydencka (choć pozostał przy generalskiej), pieniądze na prowadzenie biura, ochrona osobista BOR-u. Żoną Wojciecha Jaruzelskiego była od 1960 roku Barbara Jaruzelska (ślub wzięli w Szczecinie), doktor filologii germańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Miał córkę Monikę (małżonkę Dariusza Fedyniaka) oraz wnuka Gustawa. Wojciech Jaruzelski mieszkał przy ul. Ikara. Wojciech Jaruzelski został pochowany na Cmentarzu Wojskowym.
- Wojciech Jaruzelski (właśc. Światły Generał Wojciech Jaruzelski Herbu Ślepowron, pseudonim „Spawacz”, znany jeszcze jako TW „Wolski”, ur. 6 lipca 1923 r. w Kurowie, zm. 25 maja 2014 w Warszawie) – generał armii, polityk PZPR, wybitny mąż stanu (wojennego). Choć nieoficjalnie nazywany jest ślepowronem w związku z Wojskową Radą Obalenia Narodowego (w skrócie WRON), która przejęła władzę w komunistycznym burdelu po wprowadzeniu stanu wojennego, a ślepo, ponieważ koledzy w młodości przebili mu oczy. Ciągle broniony przez Michnika i powszechnie kochany przez Lechię Gdańsk. Laureat tytułu Człowieka Honoru nadawanego w wywiadach „Gazety Wyborczej” Obrońca ludu, który kazał strzelać do robotników, zrobił to bohatersko, za co został nagrodzony medalem przez towarzysza Putina w Moskwie.
|
