| rdfs:comment | - Mario Pei estas anagramo de "io premia". Naskita en Romo, Italio (ĉu ekzistas alia?), Super Mario Pei (1901–1978) estis greka pentristo kaj usona lingvisto kun italaj radikoj (ĉu italaj terpomoj?), kaj konsiderata kiel unu el la poliglotoj de la 20-a jarcento, kiu konis centon da lingvoj, de kiuj li aktive regis tridekon, inter ili la italan, anglan, francan, hispanan, portugalan, rusan, germanan, latinan, malnovan grekon kaj sanskriton. Migrinte en 1908 al Usono, Novjorko, li trapasis lernejojn kaj ricevis ankaŭ edukadon. En 1932 li doktoriĝis ĉe la universitato per verkaĵo pri la lingvo de la jarcento en Francio. Restante fidela al la universitato, de 1952 ĝis 1970 Pei instruis kiel profesoro filologion.
|
| abstract | - Mario Pei estas anagramo de "io premia". Naskita en Romo, Italio (ĉu ekzistas alia?), Super Mario Pei (1901–1978) estis greka pentristo kaj usona lingvisto kun italaj radikoj (ĉu italaj terpomoj?), kaj konsiderata kiel unu el la poliglotoj de la 20-a jarcento, kiu konis centon da lingvoj, de kiuj li aktive regis tridekon, inter ili la italan, anglan, francan, hispanan, portugalan, rusan, germanan, latinan, malnovan grekon kaj sanskriton. Migrinte en 1908 al Usono, Novjorko, li trapasis lernejojn kaj ricevis ankaŭ edukadon. En 1932 li doktoriĝis ĉe la universitato per verkaĵo pri la lingvo de la jarcento en Francio. Restante fidela al la universitato, de 1952 ĝis 1970 Pei instruis kiel profesoro filologion. Multnombre li publikigis verkaĵojn en kaj ekster la romanistiko, kiuj trovis atenton, aprezon kaj signifon. Liaj scioj kaj konoj pri lingvoj estis urĝe bezonataj kaj kondukis dum la dua mondmilito al la kunlaboro kun la ministerio pri defendo de la registaro, kie li laboris kiel konsilanto kaj aŭtoro de tekstoj por soldatoj. Pei verkis kvindekon da libroj. En 1941 li publikigis sian libron pri la itala lingvo. Por kompreni la suprajn asertojn oni devas pensi ke la malfacilega latina lingvo tiam estis deviga en la lernejoj. La kontribuo, kiun Pei postlasis sur la kampo de la interlingvistiko, estis lia libro (291 p.) One Language for the World, kiu aperis en 1958 en la angla lingvo. Pro diversaj kialoj, kiujn li detale klarigis en sia libro, Pei montris sin konvinkita, ke la homaro ne nur iam devus disponi pri lingvo, sed ke la popoloj ankaŭ dezirus havi tian mondlingvon. Pei kredis, ke tia lingvo povus multe kontribui al la kunlaboro, ligita kun la libereco de la individuo, kvankam tia lingvo mem ne kapablus eviti konfliktojn. Sed ĝi povus almenaŭ efike helpi eviti miskomprenojn en la komunikado kaj tradukado, subteni la sciencon kaj teknologion, helpi la evoluon de la literaturo, akceli la turismon kaj eĉ krei laborlokojn. La problemo estus nur la metodo laŭ kiu elekti tian lingvon el 2796 naturaj lingvoj kaj el 600 konstruitaj lingvoj (ciferoj de Pei). Ĉu do tia komuna mondlingvo estu lingvo, ekzemple la mondvaste uzataj angla, franca, hispana, ĉina au rusa, aŭ ĉu ĝi estu la idiomo de tribo, aŭ ĉu tiucele estu adoptita iu lingvo (li ne uzis la terminon planlingvo) kiel Esperanto, Ido, Interlingua aŭ Basic English? Bonvolu averti min pri eraroj!
|
