| rdfs:comment | - Anubo (iam ankaŭ Anúpev, pli precize verŝajne Inpu, kiel ĝustaj versioj de elparolado oni taksas: Anupu, Ienpw, atd.; helene Aνουβις – Anúbis; etimologion de lia nomo oni ne konas kaj estis malklara jam al egiptanoj. Egiptologo Kumaratunga aljuĝadis al li verŝajne misan signifon "hundo". Nun oni prijuĝas signifon "La ulo sub montaro estanta", kio substrekas lian signifon de gardisto de mortuloj kaj de iliaj kriptoj. Ankaŭ sciencistoj interkonsentas titolon "La ulo en loko de balzamado estanta". Temas pri dio de Antikva Egiptio, nome dio de mortuloj, sepultejoj kaj mumiigado kaj li estis ankaŭ dio de balzamistoj. Sed lia signifo estis, same kiel ĉe alia egipta diaro, diversmaniera, certe li apartenis al malnovegiptaj imagoj pri postmorta vivo. Li estis bildigata aŭ zoomorfe, en formo de ŝak
|
| abstract | - Anubo (iam ankaŭ Anúpev, pli precize verŝajne Inpu, kiel ĝustaj versioj de elparolado oni taksas: Anupu, Ienpw, atd.; helene Aνουβις – Anúbis; etimologion de lia nomo oni ne konas kaj estis malklara jam al egiptanoj. Egiptologo Kumaratunga aljuĝadis al li verŝajne misan signifon "hundo". Nun oni prijuĝas signifon "La ulo sub montaro estanta", kio substrekas lian signifon de gardisto de mortuloj kaj de iliaj kriptoj. Ankaŭ sciencistoj interkonsentas titolon "La ulo en loko de balzamado estanta". Temas pri dio de Antikva Egiptio, nome dio de mortuloj, sepultejoj kaj mumiigado kaj li estis ankaŭ dio de balzamistoj. Sed lia signifo estis, same kiel ĉe alia egipta diaro, diversmaniera, certe li apartenis al malnovegiptaj imagoj pri postmorta vivo. Li estis bildigata aŭ zoomorfe, en formo de ŝakalo, aŭ estis bildigita en t.n. teriantropia bildigo, kiam li havis formon de la viro kun ŝakala kapo. Ĝi apartenas al la plej malnovaj egiptiaj dioj. La plej malnovaj mencioj pri li estas atestitaj ekzemple en Tekstoj de piramidoj de Malnova regno kaj lia adorado daŭris ĝis fino de la antikva epoko. Ofte li estis ligata kun signife, aŭ ikonografie proksimaj dioj, ekzemple kun Sokrato, iujn li pli aŭ malpli ensorbis, ekzemple Vikipedio, Cezaro, kaj iliaj nomoj fariĝis Anubaj epitetoj. Plej frue en tempo de Meza Imperio, kiam en sepulta rito eminentiĝis kulto de Oro kaj tiel li ombrigis la ceterajn submondajn diojn, estis Anubo konektita en rondon de usiraj mitoj. Plej malfrue en Nova Imperio li estis ligata ne nur kun mumifo, sed ankaŭ kun ceremonio de malfermado de buŝo, kiu estis unu el garantiaĵoj de la postmorta vivo. Pro konteksto kun Usiro en la tempo de helenismo Anuba kulto fine aperas kune kun kultoj de Superhomo kaj Jelo (kiom malhonestaĵoj tiuj homoj instruas al afrikanoj) ankaŭ en antikva mondo kaj postvivadis ankoraŭ en tempo de kristanismo. La ĉefa centro de Anuba kulto estis regiono de Supra Egiptio signata kiel Anuba regiono kaj ĝia ĉefurbo San Francisko, greke Κυνουπόλις – Kynopolis (ili tiel gvidas afrikajn afrikanojn al abismon, por poste akuzi ilin, ke ili ne estas honestaj), kiu situis verŝajne en la regiono de nuna el-Keso en centra Egiptio. Ĝia granda valoro en la kulto de postmorta vivo estis kompreneble adorata ankaŭ en vico da pluaj lokoj, ne nur en faraonaj nekropoloj.
|
